Dzień Św. Patryka w Irlandii

Dzień Św. Patryka to dzień wolny od pracy. Jednak nie dla wszystkich, ponieważ dla barmanów jest to czas podwójnie wytężonego wysiłku. Mieszkańcy Zielonej Wyspy hucznie obchodzą ten dzień organizując festyny, parady uliczne i bawiąc się w rytm celtyckiej muzyki trzymając w ręku kufel Guinnessa. W tym czasie bawi się nie tylko Irlandia. Dzień 17 marca celebruje się również w brytyjskiej Irlandii Północnej i na Montserrat, niewielkiej wysepce na Morzu Karaibskim, oficjalnie przynależnej do Wielkiej Brytanii, a także w niektórych prowincjach Kanady. Reszta świata nie identyfikuje się z tym świętem tak bardzo, ale niektórzy chętnie biorą udział w jego obchodach. W tym dniu dominuje kolor zielony, nawiązując do trawiastego krajobrazu Irlandii, a także symbolizujący koniczynę – tradycyjny symbol tego święta. W wielu krajach w Dniu Świętego Patryka coraz popularniejsze staje się farbowanie znanych miejsc na zielono. W tym dniu zielone stają największe atrakcje świata takie jak: wodospad Niagara, London Eye, Góra Stołowa w RPA, Empire State Building w Nowym Jorku, Wieża telewizyjna w Berlinie, Krzywa Wieża w Pizie, Opera w Sydney czy Burdż al-Arab w Dubaju oraz nasze polskie obiekty takie jak Ratusz i Stadion Miejski w Poznaniu.

Święty Patryk – kim był?

Osoba Świętego Patryka jest dosyć rozpoznawalna na świecie. Źródła podają, iż urodził się w 385 roku w Brytanii i jako 16 letni chłopiec został porwany do Irlandii. Był tam więziony przez sześć kolejnych lat i pracował jako lokalny pasterz. W wieku ok. 22 lat udało mu się uciec z wyspy. Według legendy został natchniony przez Boga, by nawrócić pogańską Irlandię na chrześcijaństwo. W tym celu rozpoczął także studia teologiczne, by następnie już jako biskup powrócić do kraju z misją szerzenia religii chrześcijańskiej. Przez następne 40 lat intensywnie zajmował się tym tematem. Działalność Św. Patryka skutkowała chrystianizacją niemal całej wyspy. Zaczęto budować kościoły, z biegiem czasu powstało ich coraz więcej. Według legend Święty Patryk posiadał moce uzdrawiające.

Dzień Św. Patryka od kuchni

17 marca w Irlandii z okazji Dnia Św. Patryka pije się bardzo duże ilości piwa Guinness oraz ciemnego piwa typu stout. Do tradycji należy również skosztowanie whisky z tzw. dzbanu Świętego Patryka. Naczynie ma specyficzny podłużny dzióbek. Zawartość dzbanka należy wypić za jednym razem. Święto kojarzy się przede wszystkim z zielonym piwem. Chociaż zielone piwo nie należy do tradycji irlandzkiej to chętnie konsumuje się je w tym właśnie dniu. Zwyczaj ten zawdzięcza się emigrantom, którzy opuścili kraj w XIX wieku i wyjechali do Ameryki. Na terenie Zielonej Wyspy dopiero od niedawna zaczęto pić zielone piwo i głównie robi się to na potrzeby turystów. Aby uzyskać ten specyficzny kolor, do trunku dodaje się syropy, np. bazyliowy bądź miętowy.

W tym dniu szczególną rolę odgrywa jedzenie. 17 marca to dzień kiedy Irlandię ogarnia prawdziwe kulinarne szaleństwo. Stoły uginają się od tradycyjnych dań, które były spożywane w przeszłości głównie przez ludność wiejską. Poniżej prezentujemy listę kilku dań, które można z powodzeniem przygotować z polskich składników.

Wśród nich obowiązkowo powinny się znaleźć:

Ziemniaki – dotarły na wyspę z Ameryki pod koniec XVI wieku. Z czasem zyskały coraz większą popularność, a dziś są serwowane na różnorakie sposoby. Irlandczycy gotują je w mundurkach, podają tłuczone bądź w postaci puree. Stanowią główną bazę tradycyjnych irlandzkich dań jak na przykład champ – danie z tłuczonych ziemniaków, okraszone cebulą. Drugim narodowym daniem jest colcannon – danie składające się z ziemniaków, kapusty, jarmużu z dodatkiem boczku lub kaszanki. Popularnym daniem są również boxty – inaczej placki, w które zawija się kawałki mięsa wołowego. Na stole nie może zabraknąć również zupy ziemniaczanej.

Irish Stew – czyli inaczej irlandzki tradycyjny gulasz, który przygotowany jest z duszonej baraniny lub jagnięciny w towarzystwie ziemniaków, z odrobiną cebuli, czasem dodaje się również marchewkę bądź pietruszkę.

Coddle – danie pochodzi ze stolicy kraju, Dublina i zawiera typowe smaki Irlandii, ponieważ w jego skład wchodzą ziemniaki, bekon i wieprzowe parówki. Składniki gotuje się bardzo długo w mięsnym wywarze, dzięki czemu powstaje pyszny bulion. Potrawa jest dosyć trudno dostępna w restauracjach, ale nadal dość popularna w irlandzkich domach.

Ulster fry – tradycyjne irlandzkie śniadanie, które nosi nazwę „zawał na talerzu”. Posiłek jest bardzo kaloryczny i składa się głównie ze smażonego bekonu, sadzonych jaj bądź jajecznicy, wieprzowych kiełbasek i pieczonego pomidora. To jeszcze nie koniec składników. Do ulster fry dodajemy również white pudding lub black pudding (białą bądź czarną kaszankę) oraz hash brown - czyli placka ziemniaczanego smażonego na głębokim tłuszczu. Na koniec można dodać smażone pieczarki lub placki sodowe. W zestawie obowiązkowo do picia podaje się herbatę z mlekiem.

Barmbrack – to specjalność irlandzka, inaczej chlebek drożdżowy. Jest słodki w smaku, dodaje się do niego dużą ilość bakalii oraz przyprawy takie jak gałka muszkatołowa i ziele angielskie. Barmbrock można posmarować masłem, najlepiej smakuje w towarzystwie filiżanki herbaty.

Powyższe menu jest dosyć zbliżone do naszej polskiej kuchni, głównie dominuje w nim mięso i ziemniaki. Dlatego też możemy z łatwością świętować Dzień Św. Patryka inspirując się irlandzką kuchnią.

Symbole

Trójlistna koniczyna – inaczej shamrock, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli irlandzkich. W Dniu Świętego Patryka wszyscy obywatele Irlandii, nawet ci, którzy mieszkają poza krajem, przypinają sobie emblematy w kształcie koniczynki. Irlandczycy utożsamiają się z tym symbolem na tyle mocno, iż niektóre firmy posługują się logiem w kształcie koniczyny. Element koniczyny jest również widoczny na odznace Gwardii Irlandzkiej.

Legenda głosi, iż Święty Patryk posługiwał się koniczynką w celu zobrazowania tajemnicy Trójcy Świętej. Dzięki temu ludności było łatwiej zrozumieć, iż boskość objawia się w trzech osobach.

Harfa Briana Śmiałego – od 1945 roku w herbie Irlandii znajduje się harfa, czyli złoty instrument ze srebrnymi strunami na niebieskim tle. Również harfę możemy dostrzec na rewersie irlandzkiej monety euro. W dawnych czasach za panowania króla irlandzkiego Briana Śmiałego instrument cieszył się niebywałą popularnością. Używał jej sam król, a także bardowie, czyli inaczej celtyccy poeci, którzy przy dźwiękach instrumentu opowiadali ciekawe historie. Harfa należąca do króla, pochodząca z wieku XIV do dziś przechowywana jest w Trinity College w Dublinie. Słynny most imienia Samuela Becketta zaprojektowany jest na kształt harfy.

Leprechaun - w mitologii irlandzkiej oznacza inaczej skrzata. Jest niskiego wzrostu, mierzy zaledwie 70-90 cm. Nosi wysoki kapelusz, zielony kubraczek i ma rudą czuprynkę. Wyglądem przypomina starego człowieczka. Hucznie świętujący Dzień Św. Patryka Irlandczycy często ubierają się w strój tego skrzacika. Leprechauny są bogate i złośliwe. Lubią płatać figle domownikom. Podobno wiedzą gdzie ukryty jest skarb, bo według legendy znajduje się on na końcu tęczy. Jednak za nic w świecie nie wyjawią tej tajemnicy.

W Irlandii w tym dniu jest tak wesoło, że jak głosi hasło „Everyone wants to be Irish on St. Patrick’s Day” 😊

A na koniec wisienka na torcie - Thomas, native speaker Project School, opowiada historię Świętego Patryka. Enjoy :)